Men gan cao là một bệnh rất phổ biến hiện nay, bệnh xuất hiện ở rất nhiều lứa tuổi và ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Tuy nhiên không phải ai cũng am hiểu và biết rõ về bệnh lý này để đảm bảo sức khỏe của mình. Vậy men gan cao là gì, men gan cao có những triệu chứng như nào, nên tránh gì sẽ được giải đáp qua bài viết sau.
1. Bệnh men gan cao (tăng men gan) là gì?
Men gan cao là gì? Men gan tăng cao là tình trạng các loại enzyme xúc tác trong gan như ALT, AST, GGT, ALP được giải phóng và hòa tan trong máu tạo nên nồng độ men gan nhất định. Chính vì có thể chịu tác động nào đó mà men gan mới vượt quá giới hạn bình thường, tăng quá cao sẽ phá hủy các tế bào của gan.
Khái niệm men gan tăng là gì?
Đây chính là bệnh lý cực kỳ phổ biến hiện nay và có xu hướng ngày càng tăng nhanh. Men gan cao là dấu hiệu đầu tiên cho biết gan của bệnh nhân bị viêm hoặc tổn thương vì các tế bào gan bị viêm hoặc tổn thương.
Chính vì vậy mà làm cho các loại men ALT, AST bị rò rỉ vào máu và tăng quá cao. Hai loại men còn lại là GGT có trong thành ống mật và ALP có trong các màng tế bào.
2. Triệu chứng men gan cao
Nếu như chỉ số men gan chỉ tăng nhẹ từ 1 đến 2 lần so với mức bình thường thì cơ chế của người bệnh chưa biểu hiện triệu chứng rõ rệt. Nếu chỉ số men gan tăng cao gấp 5 lần thì sẽ có những triệu chứng điển hình như sau:
Bệnh nhân xuất hiện vàng da
Bệnh nhân bị vàng da, vàng mắt là dấu hiệu nhận thấy dễ nhất bằng mắt thường khi men gan tăng cao.
Nguyên nhân chính là do gan không chuyển hóa và thanh thải được các sắc tố mật bilirubin, tế bào gan sẽ bị chết đi, sau đó giải phóng vào máu sẽ gây ra hiện tượng vàng da, vàng mắt.
Không chỉ vàng da và vàng mắt mà móng tay cũng chuyển vàng và đặc biệt trong khoang miệng có màng nhầy.
Phân nhạt màu, nước tiểu đậm màu
Nếu như bạn thấy nước tiểu có màu đậm hơn bình thường và có biểu hiện phân trắng như cứt cò thì đây được coi là 1 trong những dấu hiệu men gan cao dễ nhận biết.
Nguyên nhân do gan bị tổn thương, các dịch tiêu hóa sẽ đi vào máu bệnh nhân gây triệu chứng đầu hơi, chướng bụng, phân nhạt màu.
Trong trường hợp này, bệnh nhân phải nhanh chóng đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị cẩn thận đúng phác đồ vì có thể chức năng gan của bạn đã bị tổn thương khá nghiêm trọng.
Ngứa ngoài da
Một triệu chứng khác men gan cao là mẩn ngứa da, có thể ở mức độ nhẹ đến nặng tùy vào chỉ số men gan tăng nhiều hay ít.
Nguyên nhân chính là do các độc tố trong cơ thể không được đào thải mà tích tụ trong da gây ra ngứa ngáy, khó chịu.
Phù nề
Khi tăng men gan, chức năng gan sẽ bị suy giảm, quá trình tổng hợp đạm giảm gây giảm áp lực keo dẫn đến phù tại các vị trí như phù ở mắt cá chân, bàn chân.
Những triệu chứng khác
Ngoài những triệu chứng men gan tăng điển hình trên thì còn xuất hiện một số các dấu hiệu khác như buồn nôn, có thể nôn, đau bụng, rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, chán ăn, tâm lý thay đổi, giảm ham muốn tình dục rõ rệt....
Khi xuất hiện một trong những triệu chứng kể trên người bệnh nhanh chóng đến các bệnh viện để thăm khám và tư vấn cũng như điều trị kịp thời để tình trạng bệnh không bị nặng thâm, phục hồi lại chức năng gan tốt nhất.
Những triệu chứng do bị men gan cao còn dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý ở đường tiêu hóa. Chính vì vậy, rất ít bệnh nhân phát hiện sớm qua biểu hiện lâm sàng trừ khi bệnh chuyển giai đoạn nặng. Đặc biệt hầu hết là do vô tình phát hiện.
3. Nguyên nhân gây men gan cao
Nguyên nhân gây tăng men gan là gì? Men gan tăng cao có rất nhiều nguyên nhân, điển hình là một số loại như sau:
Do virus gây viêm gan
Đây chính là một nguyên nhân điển hình khiến cho men gan tăng đột biến. Có 5 loại virus gây men gan tăng đó chính là A, B, C, D, E các vi rút này xâm nhập vào cơ thể và phá hủy tế bào gan dẫn đến tổn thương gan vô cùng nghiêm trọng.
Hơn nữa nếu virus viêm gan B và C ở thể hoạt động mạnh sẽ gây viêm gan, xơ gan, ung thư gan.
Lạm dụng rượu bia quá nhiều
Men gan tăng cao là căn bệnh thường xuyên được nhắc đến và thường gặp nhất là những đối tượng sử dụng rượu bia quá đà trong thời gian dài.
Các chất kích thích chứa nồng độ cồn cao này sẽ làm tổn thương và suy giảm nghiêm trọng chức năng gan.
Tác dụng phụ của thuốc
Một trong những nguyên nhân gây men gan tăng cao đó là thói quen dùng nhiều thuốc kháng sinh, kháng viêm, hay thuốc giảm đau nhiều. Đặc biệt là tự ý sử dụng những thực phẩm chức năng, thuốc không rõ nguồn gốc.
Chế độ ăn uống không tốt
Chế độ ăn uống đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ gan. Men gan tăng còn do hấp thụ những độc tố chứa trong thực phẩm.
Nhất là khi ăn những loại thực phẩm không hợp vệ sinh, nấm mốc, chất bảo quản, thuốc bảo vệ thực vật, độc tố khiến gan phải hoạt động nhiều hơn, làm chết các tế bào gan, từ đó men gan tăng cao, thậm chí là ung thư gan.
Do bệnh sốt rét gây nên
Sốt rét là một bệnh truyền nhiễm cấp tính với những tác nhân trung gian đó là muỗi Anopheles. Khi bạn bị muỗi đốt, ký sinh trùng Plasmodium sẽ xâm nhập trực tiếp vào hệ thống tuần hoàn máu, sau đó ủ bệnh từ 9 đến 14 ngày.
Lúc này, ngoài những triệu chứng thông thường, một số trường hợp có thể bị sốt rét cá tính, bị vàng da, rối loạn ý thức, men gan tăng, mật độ ký sinh trùng trong máu cao và cơ thể mệt lả.
Do bệnh lý sẵn có khác
Một số bệnh lý dẫn đến men gan tăng cao như bệnh suy tim, viêm tụy, đái tháo đường, bệnh lý đường mật, nhiễm trùng đường mật, khối u đường mật làm cho quá trình chuyển hóa tế bào gan bị ảnh hưởng đến men gan tăng.
4. Khám và chẩn đoán men gan cao
Bệnh men gan tăng cao không quá khó để khám và chẩn đoán. Để chẩn đoán men gan tăng cao chính xác thì người bệnh cần thực hiện xét nghiệm và kiểm tra chỉ số men gan cao như sau:
- Để xác định được chỉ số men gan trong cơ thể, bác sĩ thường yêu cầu xét nghiệm máu. Trong xét nghiệm máu sẽ đánh giá các chỉ số AST, ALT, GGT, ALP. Men gan tăng cao được xác định chính xác khi chỉ số này vượt quá ngưỡng cho phép.
- Men gan bao nhiêu là cao? Nếu một người bình thường có nồng độ AST và ALT trong máu từ 20 đến 40 UI/L, khi chỉ số này tăng lên từ 2 đến 5 lần thì ở mức độ trung bình, còn nếu tăng gấp 5 lần thì là ở mức độ nặng.
- Trong trường hợp xét nghiệm men gan cao, bác sĩ có thể yêu cầu thêm những xét nghiệm cận lâm sàng khác như xét nghiệm máu để phát hiện virus tổn thương gan, MRI, CT, siêu âm hoặc sinh thiết gan.
- Các xét nghiệm này giúp xác định nguyên nhân làm tăng men gan và để đánh giá mức độ tổn thương của tế bào gan.
5. Điều trị men gan cao
Để tiến hành điều trị men gan tăng cao hiệu quả thì cần căn cứ vào tình trạng người bệnh, nguyên nhân và cơ chế bệnh.
Nếu men gan tăng do viêm gan virus A, B, C thì cần phác đồ điều trị là thuốc kháng virus ức chế hoạt động của virus, giúp hạ men gan và bảo vệ gan.
Nếu bệnh tăng men gan do sử dụng rượu, bia hay hút thuốc là thì việc điều trị hiệu quả nhất là dừng ngay việc này lại. Đặc biệt, kết hợp thêm các loại thuốc bổ để tăng cường chức năng gan, giúp gan được thải độc hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, người bệnh cần thăm khám, xét nghiệm để được chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, mức độ nặng hay nhẹ, nguyên nhân do đâu mà ra.
Từ đó bác sĩ sẽ được ra những phác đồ điều trị hợp lý, hỗ trợ phục hồi và bảo vệ lá gan của bệnh nhân.
6. Một số câu hỏi thường gặp về men gan cao
Dưới đây là một số câu hỏi mà nhiều người bệnh thắc mắc bệnh men gan cao:
Men gan cao có nguy hiểm không?
Đây là câu hỏi mà rất nhiều bệnh nhân có men gan tăng muốn hỏi. Chỉ số men gan không đơn giản là chỉ số tăng hay giảm mà nó còn phản ánh tình trạng gan đang bị tổn thương như thế nào.
- Nếu chỉ số men gan từ 40 đến 80 thì cảnh báo một nguy cơ gan bị nhiễm mỡ, bị viêm gan virus, viêm gan do rượu bia, béo phì.
- Nếu chỉ số men gan từ 80 đến 150 hoặc cao hơn 200 thì tác hại của men gan cao cảnh báo là chức năng gan bị suy giảm, có thể gây nên biến chứng như xơ gan, xơ gan cổ trướng, gây tổn hại nghiêm trọng đến tế bào gan dẫn đến ung thư.
Men gan cao có nguy hiểm chết người không? Theo một nghiên cứu của các nhà khoa học đã chứng minh rằng tỷ lệ men gan tăng thuận với nguy cơ tử vong như sau:
- Nếu AST và ALT tăng quá ngưỡng bình thường cho phép làm tăng tỷ lệ tử vong của bệnh nhân từ 21 đến 78%.
- Chỉ số AST tăng gấp đôi làm tỷ lệ tử vong tăng đến 32%.
- Chỉ số ALT tăng gấp đôi làm tỷ lệ tử vong của bệnh nhân lên đến 21% và nguy cơ tử vong có thể đến 59% nếu tăng gấp 4 lần.
Ngoài ra, khi men gan tăng cao còn là dấu hiệu xấu dẫn đến các bệnh nguy hiểm như viêm thận mãn tính, nhồi máu cơ tim, suy thận. Do đó ngay khi bạn phát hiện men gan tăng cao trong máu thì cần chủ động điều trị theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ.
Men gan tăng nhẹ nếu như được khống chế, kiểm soát và điều trị sớm sẽ không gây hại cho sức khỏe. Nhưng ngược lại nếu như không được phát hiện kịp thời và điều trị sai cách thì bệnh sẽ càng ngày nghiêm trọng hơn, đe dọa đến tính mạng người bệnh.
Men gan cao có lây không?
Trong trường hợp men gan tăng cao do virus viêm gan B, C thì nguy cơ lây nhiễm rất cao đối với những thành viên trong gia đình, bởi có thể vô tình dùng chung những đồ cá nhân.
Còn bị men gan tăng do các nguyên nhân khác như thói quen sinh hoạt, ăn uống, dùng rượu bia thì không bị lây, nên bạn yên tâm nhé. Đặc biệt khi bị men gan tăng nên đi khám để xác định được chính xác nguyên nhân, tránh lây nhiễm cho những người thân trong gia đình.
7. Phòng ngừa bệnh men gan cao
Nếu như chưa từng mắc các bệnh về gan hoặc có thì cũng nên áp dụng các mẹo sau đây để phòng ngừa bệnh men gan cao:
Chế độ ăn uống phù hợp
Thực phẩm sạch, tốt là bài thuốc tự nhiên và rất hiệu quả đối với những người bị men gan tăng cao. Những loại thực phẩm sau khi được bác sĩ khuyên dùng như
Nước trái cây
Trái cây rất có lợi cho cơ thể, đặc biệt có chứa nhiều vitamin và khoáng chất giúp thanh lọc gan, người bị men gan cao nên thường xuyên uống nước nhiều hoặc ăn trái cây để cơ thể thanh lọc.
Trà xanh
Trà xanh chứa các chất oxy hóa như EGCG dồi dào, có thể loại bỏ được những chất oxy hóa cũng như chất béo tích tụ trong gan, giảm men gan hiệu quả. Khi uống trà xanh mỗi ngày sẽ giúp bạn thanh lọc cơ thể, thải độc tốt.
Ngũ cốc, thực phẩm chức nhiều vitamin A, B
Các loại ngũ cốc chứa nhiều vitamin, chất béo giúp làm giảm tình trạng men gan tăng, gan nhiễm mỡ.
Thực phẩm chứa vitamin A giúp thích thích gan tiết mật nhiều, chức năng lọc độc tố của gan hiệu quả, tăng cường miễn dịch cho cơ thể.
Không bên sử dụng đồ uống có cồn
Rượu bia là chất kích thích có thể coi là kẻ thù của gan. Khi sử dụng những loại đồ uống này gan sẽ bị quá tải trong việc thanh lọc, đồng thời nó là yeus tố nguy cơ trong việc mắc ung thư gan.
Không ăn đồ nhiều dầu mỡ, cay nóng
Như bạn đã biết thực phẩm cay nóng và đồ ăn chiên dầu mỡ nhiều sẽ làm nặng thêm các triệu chứng của người bệnh.
Chế độ nghỉ ngơi luyện tập hợp lý
Tập thể dục thường xuyên là một trong những biện pháp để duy trì lá gan khỏe mạnh.
Trong trường hợp gan bị tổn thương nhẹ như men gan tăng thì hoạt động thể chất đều đặn hàng ngày sẽ có thể tăng cường được hệ miễn dịch, đẩy nhanh được quá trình phục hồi tế bào gan, ức chế virus và các tác nhân gây hại cho cơ thể.
Bên cạnh đó, khi vận động nhiều sẽ giúp tiêu hao năng lượng, giảm chất béo tích trữ tại gan và phòng ngừa thừa cân bị béo phì ( yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan cho người bệnh).
Đồng thời nó còn làm giảm nhẹ các triệu chứng do men gan tăng cao như gây ra mệt mỏi, chậm tiêu, đầy bụng, buồn nôn, nôn mửa, chán ăn.
Do đó bên cạnh sử dụng thuốc và điều chỉnh lối sống thì cần dành ít nhất khoảng từ 15 đến 20 phút mỗi ngày để tập thể dục thể thao. Tuy nhiên, bạn không nên chọn những bộ môn hoạt động có cường độ mạnh. Thay vào đó cần lựa chọn bài tập phù hợp với thể trạng hiện tại.
Hạn chế tiếp xúc với hóa chất
Khi me gan của bệnh nhân tăng cao, không nên tự ý sử dụng thuốc, ngay cả đối với những loại thuốc uống thông thường, những viên uống bổ sung và thực phẩm chức năng có nguồn gốc tự nhiên.
Thay vào đó thì bạn nên thông báo với bác sĩ về tình trạng sức khỏe để được chỉ định loại thuốc sao cho hợp lý, cân chỉnh liều lượng cho phù hợp và không gây hại gan.
Đồng thời hạn chế tiếp xúc với hóa chất gây hại cho cơ thể. Ngoài chức năng chuyển hóa thức ăn, gan còn có nhiệm vụ thải độc tố. Vì vậy thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại có thể khiến gan bị tổn thương nặng và không thể phục hồi các tế bào lão hóa.
Nếu như bạn đang phân vân không biết uống loại thuốc nào để bổ gan, phòng tránh bệnh về gan như men gan tăng. Hãy gọi ngay cho Phục Can Vương để chúng tôi tư vấn nhanh chóng và miễn phí cho quý khách hàng.
Đi khám định kỳ thường xuyên và tiêm phòng đầy đủ
Bạn nhớ tiêm phòng viêm gan A, viêm gan B, c đầy đủ và nên đi khám sức khỏe tổng quát 6 tháng 1 lần để có thể phát hiện kịp thời những bất ổn có tại gan.
Nếu như trong gia đình có tiền sử bị bệnh viêm gan B, C thì không nên sử dụng chung những vật dụng có thể lây nhiễm như dao cạo râu, bấm móng tay, bàn chải đánh răng và lược.
Trên đây là bài viết rất chi tiết về bệnh men gan cao của Phục Can Vương. Chính vì vậy bạn cần chú ý ghi nhớ những triệu chứng ở trên để có thể phát hiện bệnh và xử trí, hồi phục kịp thời. Hãy gọi theo hotline 0961 936 313 để được tư vấn nhiệt tình các bệnh về gan.
